Merkury jest spośród wszystkich planet Układu Słonecznego planetą najmniejszą i najbliższą Słońca. Z tego względu porusza się na niebie szybko i jest ciężki do zaobserwowania (tylko przed wschodem lub po zachodzie Słońca). Ze względu na to, że jest on planetą wewnętrzną względem Ziemi można czasami obserwować jego przejście przed tarczą słoneczną.

Odległość Merkurego od Słońca waha się w granicach 0,31-0,47 j.a.. Jest on planetą najmniejszą, jego promień równikowy wynosi 2439 km. Okres obrotu wokół własnej osi wynosi 58,6 dnia, a obiegu wokół Słońca 88 dni.

80% masy Merkurego stanowi żelazo skupione w jądrze, otoczone płaszczem krzemianowym i cienką skorupą. Jego powierzchnia pokryta jest licznymi kraterami uderzeniowymi i przypomina pod tym względem Księżyc i Marsa. Występują na niej duże wahania temperatury od 100 K (na półkuli nieoświetlonej) do 650-770 K (na półkuli oświetlonej). Żadna inna planeta nie wykazuje takich rozpiętości w temperaturach.

Merkury w zasadzie nie ma atmosfery. Okazało się jednak, że przy powierzchni występują małe ilości He₂, O₂, Na i K, tworzących śladową atmosferę o znikomej gęstości. Brak atmosfery spowodowany jest małą masą planety (nie jest zdolną ją utrzymać) oraz słabe pole magnetyczne.